Reklama

Media

Filmowa opowieść o Januszu Krupskim

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Niedawno, bo 21 stycznia br., minęło 30 lat od porwania w Warszawie, wywiezienia do Kampinosu i oblania tam żrącą cieczą młodego antykomunistycznego opozycjonisty - Janusza Krupskiego. Ledwie 1,5 miesiąca wcześniej został on zwolniony z Ośrodka Odosobnienia w Lublinie, do którego trafił po blisko rocznym ukrywaniu się z powodu wprowadzenia w Polsce stanu wojennego. Bandyckiej napaści na niego dokonała trójka esbeków z Samodzielnej Grupy „D” Departamentu IV MSW, z późniejszym zabójcą ks. Jerzego Popiełuszki - Grzegorzem Piotrowskim na czele. Poparzony aż do utraty przytomności mieszaniną ługu, fenolu i lizolu i cudem odratowany z silnych oparzeń, niespełna 32-letni wtedy działacz „Solidarności” uchodził w opinii szczególnie brutalnych funkcjonariuszy osławionej komórki operacyjnej peerelowskiej bezpieki, zajmującej się głównie dezintegracją Kościoła katolickiego, za szczególnie groźnego wroga.

Nie bez powodu. Ten skromny, opanowany i na pierwszy rzut oka dość niepozornie wyglądający mężczyzna, absolwent Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, miał już za sobą godny podziwu rozdział bardzo skutecznej działalności opozycyjnej, rozpoczętej na początku lat 70. ubiegłego wieku. Wówczas to, jeszcze jako student i prezes Koła Naukowego Historyków, zdołał udaremnić na swej niepaństwowej przecież uczelni próbę dywersyjnego powołania tam lokalnej komórki organizacyjnej Socjalistycznego Związku Studentów Polskich, który w istocie był młodzieżową przybudówką PZPR - jedynej w PRL-u partii, z sowieckiego nadania. W 1976 r. uruchomił, wraz z Witem Wojtowiczem, przemycony z Francji, pierwszy bodaj w kraju powielacz spirytusowy, na którym drukowano najpierw „Komunikaty” KOR i 2 pierwsze numery literackiego periodyku „Zapis”, a następnie - wydawane przez 11 lat - kolejne numery niezależnego pisma młodych katolików „Spotkania”. Zainicjował też, publikowaną poza cenzurą, serię wydawniczą Biblioteka „Spotkań”. To tylko najbardziej spektakularne z jego rozlicznych dokonań i osiągnięć uzyskanych w toku wieloletniej, wymagającej wielkiej odwagi, poświęcenia i determinacji, aktywności opozycyjnej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Po roku 1989 ten wielce zasłużony weteran walki o niepodległość i suwerenność Polski zrezygnował z angażowania się w czynną politykę, choć miał po temu realne możliwości. Prowadził zakotwiczoną zwłaszcza w najbliższej, ale i w odległej historii działalność kulturalną, społeczną i badawczą, pozostając przy tym nieco na uboczu, m.in. jako członek kolegium redakcyjnego tygodnika „Spotkania”, wydawca pięknych albumów i ważnych książek, wiceprezes IPN w latach 2000-2006, a następnie - aż do tragicznej śmierci w katastrofie prezydenckiego tupolewa pod Smoleńskiem - jako kierownik Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. Pozostawił wówczas żonę Joannę i osierocił 7 dzieci - 5 synów i 2 córki.

Wyjątkowo ciekawy i dramatyczny, a zakończony tak tragicznie życiorys tej pięknej i szlachetnej postaci mógłby z powodzeniem dostarczyć sensacyjnych wątków do fabularnej nawet, kinowej ekranizacji. Skoro jednak w obecnej sytuacji kulturowej raczej nie można na to liczyć, gdyż zgoła inne atrakcje są agresywnie promowane, tym większą wartość zyskuje wierny zapis historycznych wydarzeń związanych z tak niezwykłą, godną szacunku i szczególnej uwagi, a przede wszystkim szerszej popularyzacji, osobą. Taki właśnie stał się niedawno prawie godzinny film dokumentalny „Niepodległy”, autorstwa Arkadiusza Gołębiewskiego i Pawła Nowackiego. Niestety, niepromowany należycie przez zobowiązaną do tego ustawowo Telewizję Polską. Miejmy nadzieję, że film można będzie zobaczyć, niekoniecznie około północy.

A przecież nawet przeciętny odbiorca mógłby go obejrzeć bez specjalnych wyrzeczeń, ma on bowiem również swój wątek sensacyjny. Jest to właśnie - dokonana jeszcze za życia Janusza Krupskiego i z jego udziałem, uproszczona z konieczności, lecz ciekawa i poruszająca, a przy tym atrakcyjna wizualnie - rekonstrukcja owego porwania sprzed 30 lat. Ściśle mówiąc - wywożenia autem pojmanego bohatera filmu do Puszczy Kampinoskiej, by spróbować tam w końcu wymyślnego i okrutnego zamachu na jego życie. Rekonstrukcji tej dokonał swego czasu dynamiczną kamerą, deformującą chwilami obraz w gwałtownym ruchu, zasłużony dokumentalista solidarnościowy Arkadiusz Gołębiewski. Teraz zaś podzielona na kilka części i powracająca parokrotnie w toku projekcji inscenizacja, która ilustruje dość długą, wspomnieniową relację Krupskiego z tamtych wydarzeń, stała się swoistym leitmotivem i osią kompozycyjną całego filmu. Ciekawej opowieści złożonej z fragmentów wspomnień bardzo wielu bliskich Krupskiemu i współdziałających z nim kiedyś osób.

Reklama

Są wśród nich jego pierwsi współtowarzysze opozycyjnych zmagań z inwigilacyjno-represyjną machiną policyjnego państwa: Bogdan Borusewicz i Piotr Jegliński, jest KUL-owski w latach 70. profesor Władysław Bartoszewski, są też znani również z opozycyjnej działalności ks. Stanisław Małkowski i o. Ludwik Wiśniewski oraz koledzy od powielacza i kolportażu antykomunistycznej bibuły... Miło jest zobaczyć razem na ekranie twarze ok. 20 osób, rozmaitej dziś orientacji politycznej, którzy zgodnie podnoszą zasługi tragicznie i przedwcześnie straconego przyjaciela. I solidarnie upominają się o należną o nim pamięć, przywołując w okruchach barwnych, czasem wzruszających relacji historycznych, bez przesady, a dziś - niestety - często niedoceniane i zapominane zasługi tego bardzo skromnego człowieka.

Najbardziej jednak wzruszające w tym politycznym kontekście jest nader oszczędne i powściągliwe w wyrazie, a bardzo osobiste, intymne wręcz świadectwo owdowiałej żony bohatera filmu. Wspomina ona chwilę spotkania ukrywającego się przed bezpieką Janusza i pamiętaną do dziś czułość dotyku jego ręki przy powitaniu bez słów. Warto podkreślić, że autorom filmu udało się przypomnieć sugestywnie we wspomnieniach ujmującą sylwetkę kogoś, kto nie tylko chwalebnie zapisał się w naszej najnowszej historii, ale kto był po prostu wspaniałym, dobrym człowiekiem - czułym mężem i ojcem.

„Niepodległy - opowieść o Januszu Krupskim”, scenariusz i reżyseria Arkadiusz Gołębiewski i Paweł Nowacki, zdjęcia: Michał Bożek, Arkadiusz Gołębiewski, Andrzej Wyrozębski, Adam Palenta, producent MEDIA Paweł Nowacki, 2012, 54 min.

Podziel się:

Oceń:

0 0
2013-02-18 13:30

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Dwie zakonnice i trzej księża uhonorowani za ratowanie Żydów podczas wojny

Ks. Raczkowski udziela ślubu

Archiwum rodzinne

Ks. Raczkowski udziela ślubu

Trzech polskich księży i dwie siostry zakonne uhonorowano dziś pośmiertnie za ratowanie Żydów podczas II wojny światowej. Po raz pierwszy w historii nadanie tytułu "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata" odbyło się podczas zebrania plenarnego polskiego Episkopatu. Krewnym uhonorowanych medale i dyplomy wręczył ambasador Izraela w Polsce Zvi Rav-Ner.

Więcej ...

Świadectwo Abby Johnson: to, że zobaczyłam aborcję na własne oczy rozdarło mi serce

2024-03-26 21:00

Archidiecezja Krakowska

Film "Unplanned – Nieplanowane" był prawdziwym ciosem dla Planned Parenthood - największej sieci klinik aborcyjnych w USA.

Więcej ...

Abp Gądecki do kapłanów: bądźmy otwarci na wszystkich

2024-03-28 20:06
Abp Stanisław Gądecki

Episkopat News

Abp Stanisław Gądecki

Mamy za zadanie uosabiać otwartość na wszystkich, coś, czego współczesne społeczeństwo nie jest w stanie pojąć. Otwartość ta wzywa nas wszystkich do zapomnienia o dzieleniu ludzi na tych, których aprobujemy, i na tych, których stawiamy poza nawiasem. Świętość Kościoła przejawia się poprzez przygarnięcie grzeszników, a nie poprzez ich odrzucenie. Daje to także nam, wyświęconym sługom Kościoła, wizję kapłaństwa pozbawioną elitarności klerykalizmu, wizję, która pozwala utożsamić się z innymi w ich bardziej i mniej udanych przedsięwzięciach - mówił podczas Mszy Krzyżma w Wielki Czwartek abp Stanisław Gądecki.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Triduum Paschalne - trzy najważniejsze dni w roku

Triduum Paschalne - trzy najważniejsze dni w roku

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Wiadomości

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Tajemnica Wielkiego Czwartku wciąga nas w przepastną...

Wiara

Tajemnica Wielkiego Czwartku wciąga nas w przepastną...

Tak, proszę, Jezu Chryste, obmyj mnie

Wiara

Tak, proszę, Jezu Chryste, obmyj mnie

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Kościół

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Wiara

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Przewodniczący KEP: rozpoczynamy dziewięcioletnią...

Kościół

Przewodniczący KEP: rozpoczynamy dziewięcioletnią...

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

Kościół

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

W internecie pojawiło się nieznane dotąd nagranie...

Kościół

W internecie pojawiło się nieznane dotąd nagranie...