Reklama

Niedziela Kielecka

Wystawa o nieobecnych

Jubileuszowa ekspozycja, Muzeum Historii Kielc

T.D.

Jubileuszowa ekspozycja, Muzeum Historii Kielc

To bodaj największa wystawa o dziejach żydowskich kielczan – „Kielce – Keltz. Historia społeczności żydowskiej”, którą do końca marca 2023 r. można oglądać w Muzeum Historii Kielc. A jest co oglądać…

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ekspozycja prezentuje zaledwie 80-letnie dzieje społeczności żydowskiej w Kielcach, od uzyskania przez Żydów oficjalnego prawa osiedlania się w mieście w 1862 r., do likwidacji kieleckiego getta w 1942 r. Tylko 80 lat, a bogactwo obecności – wkładu w rozwój Kielc, gospodarkę, finanse, technikę, mecenat sztuki.

Idea wystawy nawiązuje do uchwały Rady Miasta Kielce, ustanawiającej rok 2022 Rokiem Żydowskiego Dziedzictwa Kielc oraz Pamięci o Ofiarach Kieleckiego Getta. W tym roku przypada 80-lecie Akcji Reinhardt.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Znakomity ceramik Marek Cecuła dla potrzeb wystawy stworzył unikatową instalację „Czas zatrzymany”, po raz pierwszy zaprezentowaną właśnie na kieleckiej wystawie – stare fotografie i lapidarne do nich komentarze zostały wyeksponowane na białym ceramicznym fajansie. – Martwe zdjęcia i portrety dostały głos, ożywiając wizerunki uśmiechniętych, nie znających swojej przyszłości ludzi. A tej przyszłości nie było – mówił artysta, potomek ocalałych z kieleckiego getta.

W wydarzeniu wzięli udział m.in. potomkowie rodzin żydowskich z Kielc, w tym z podkieleckiego Białogonu, których przedwojenni członkowie prezentowani są na zdjęciach. List nadesłał Jakov Kotlicky – przewodniczący ziomkostwa Żydów kieleckich w Izraelu.

Wystawa zaaranżowana w kilku salach Muzeum historii Kielc przedstawia historię kielczan pochodzenia żydowskiego we wszystkich jej aspektach funkcjonowania. Przystępna grafika wyjaśnia idę żydowskich świąt, wykreowane zostały miniaturki małych zakładów (np. szewskiego), które pokazują dzień pracy, a saloniki przygotowane na szabat i eksponaty religijne, jak tałes, tefilin, menory, kubki kidusze to sygnał, jak ważne i nie podlegające dyskusji było cotygodniowe święto dla religijnych Żydów. Ponadto odnajdziemy żydowskie pasje, sporty, codzienność żydowskiej inteligencji, robotników czy znane postaci Kielc, jak mecenas sztuki Herszl (Hirsz) Zagajski. Wpisał się on w dzieje miasta nie tylko wybudowaniem kilku kamienic, ale również wzniesieniem w 1922 r. wolno stojącego domu modlitw z przepięknym wystrojem. Wreszcie ostatni tragiczny akord: getto i unicestwienie.

Reklama

Celem wystawy jest przywołanie w świadomości kielczan obrazu wielokulturowego miasta, jakim były Kielce do chwili eksterminacji ludności żydowskiej w okresie II wojny światowej.

Fotografie i komentarze przybliżają nieistniejącą codzienność nieobecnych już sąsiadów, żyjących w większości w obrębie własnej społeczności i tradycji, ale stanowiących zarazem ponad 1/3 ludności miasta i mających niemały wpływ na jego rozwój. Narracja wystawowa ma na celu przywrócenie w świadomości kielczan słabo rozpoznawalne dzisiaj w tkance miejskiej – relikty żydowskiej obecności.

Wśród znanych żydowskich rodzin w Kielcach warto m.in. wymienić Gringrasów. W 1933 r. Gringras wraz z synami, Maurycym i Leopoldem, założył w Kielcach Wytwórnię Fotograficzną Orion. Produkowano w niej nowatorskie wówczas odczynniki do fotografii kolorowej, papiery, klisze rentgenowskie i płyty szklane fotograficzne. Pasją Gringrasa był portret rodzinny i kobiecy. W niedziele i dni świąteczne robił zdjęcia napotkanym na ulicy kielczanom. Zajmował się również fotografowaniem ważniejszych wydarzeń w mieście. Po wybuchu wojny w 1939 r. został zastrzelony na terenie swojego zakładu w 1941 r.

Jednym z celów tak zaaranżowanej wystawy jest również zmierzenie się z trudnym dziedzictwem żydowskiej pamięci, utożsamiającej Kielce przede wszystkim z tragicznymi wydarzeniami pogromu w 1946 r.

W organizację wystawy zaangażowało się wiele instytucji, przekazując zbiory, m.in. kieleckie Seminarium, Archiwum Państwowe oraz bardzo wiele osób prywatnych. Patronat objął bp Jan Piotrowski.

Podziel się:

Oceń:

2022-09-13 14:05

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

„Kustosz” przypomniany

Muzeum Historii Kielc, którego T. Sz. Włoszek
był współtwórcą

T.D.

Muzeum Historii Kielc, którego T. Sz. Włoszek był współtwórcą

Tadeusz Szymon Włoszek (1843 – 1933) to dla świętokrzyskiego muzealnictwa postać ikoniczna. – Gdy mówiło się w Kielcach „kustosz”, wiadomo było, że chodzi o niego – mówi Krzysztof Myśliński, dyrektor Muzeum Historii Kielc.

Więcej ...

Dni Krzyżowe 2024 - kiedy wypadają?

2024-04-25 13:08

Karol Porwich/Niedziela

Z Wniebowstąpieniem Pańskim łączą się tzw. Dni Krzyżowe obchodzone w poniedziałek, wtorek i środę przed tą uroczystością. Są to dni błagalnej modlitwy o urodzaj i zachowanie od klęsk żywiołowych.

Więcej ...

Szkocja: biskupi apelują o niedopuszczenie do legalizacji eutanazji

2024-04-26 13:15

Adobe Stock

W liście pasterskim skierowanym do wszystkich katolików, biskupi Szkocji proszą ich o wezwanie swoich deputowanych do odrzucenia niedawno opublikowanych propozycji legalizacji tzw. „wspomaganego samobójstwa”. List zostanie odczytany we wszystkich 460 katolickich parafiach w Szkocji, podczas Mszy Świętych 27 i 28 kwietnia b.r.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Matka Boża Dobrej Rady

Wiara

Matka Boża Dobrej Rady

Dni Krzyżowe 2024 - kiedy wypadają?

Kościół

Dni Krzyżowe 2024 - kiedy wypadają?

Bóg daje nam miłość, wolność i nieskończenie więcej

Wiara

Bóg daje nam miłość, wolność i nieskończenie więcej

Św. Marek, Ewangelista

Święci i błogosławieni

Św. Marek, Ewangelista

Maryjo ratuj! Ogólnopolskie spotkanie Wojowników Maryi w...

Kościół

Maryjo ratuj! Ogólnopolskie spotkanie Wojowników Maryi w...

Popatrzcie, jaką miłością obdarzył nas Ojciec

Kościół

Popatrzcie, jaką miłością obdarzył nas Ojciec

Krewna św. Maksymiliana Kolbego: w moim życiu dzieją...

Wiara

Krewna św. Maksymiliana Kolbego: w moim życiu dzieją...

Sosnowiec: bp Artur Ważny – nowym biskupem sosnowieckim

Kościół

Sosnowiec: bp Artur Ważny – nowym biskupem sosnowieckim

Bp Andrzej Przybylski: Jezus jest Pasterzem, nie...

Wiara

Bp Andrzej Przybylski: Jezus jest Pasterzem, nie...