Żyjemy w czasach internetu, mediów społecznościowych i mamy łatwy dostęp do filmów, muzyki i różnych tekstów, które są czyjegoś autorstwa i stanowią czyjąś własność intelektualną. Siódme przykazanie: „Nie kradnij”, jak czytamy w Katechizmie Kościoła Katolickiego, „zabrania zabierania lub zatrzymywania niesłusznie dobra bliźniego i wyrządzania bliźniemu szkody w jakikolwiek sposób dotyczącej jego dóbr. Nakazuje sprawiedliwość i miłość w zarządzaniu dobrami materialnymi i owocami pracy ludzkiej. Z uwagi na wspólne dobro wymaga ono poszanowania i powszechnego przeznaczenia dóbr oraz prawa do własności prywatnej. Życie chrześcijańskie stara się dobra tego świata ukierunkować na Boga i miłość braterską” (n. 2401). Dalej w Katechizmie czytamy: „Siódme przykazanie zabrania kradzieży, która polega na przywłaszczeniu sobie dobra drugiego człowieka wbrew racjonalnej woli właściciela. Nie mamy do czynienia z kradzieżą, jeśli przyzwolenie może być domniemane lub jeśli jego odmowa byłaby sprzeczna z rozumem i z powszechnym przeznaczeniem dóbr” (n. 2408).

Grzech jest zawsze czynem świadomym i dobrowolnym. Trzeba też zwrócić uwagę na to, że grzech jest również naruszeniem godności osoby ludzkiej i jej wolności. Jeśli ktoś kradnie czyjś pomysł lub podpisuje się pod artykułem innego autora albo cytuje fragment czyjejś książki bez podania autora, jest to oczywista kradzież, a zatem grzech. Ale warto pamiętać, że w przypadku własności intelektualnej myślimy również o dostępności dóbr życia kulturalnego. Bardzo ważna w tym względzie jest zasada powszechnego przeznaczenia dóbr, obecna w nauczaniu społecznym Kościoła. Każdy człowiek ma prawo do udziału w życiu kulturalnym, ale musi pamiętać o tzw. własnym użytku. Jeśli ktoś kopiuje czyjąś muzykę, film i chce na tym bezprawnie zarobić, to jest to grzechem. Jest to naruszenie nie tylko czyjejś własności, ale również czyjejś godności i czyjegoś dobra. Katechizm zawiera bardzo mocne stwierdzenie: „Siódme przykazanie zakazuje czynów lub przedsięwzięć, które dla jakiejkolwiek przyczyny – egoistycznej czy ideologicznej, handlowej czy totalitarnej – prowadzą do zniewolenia ludzi, do poniżania ich godności osobistej, do kupowania ich, sprzedawania oraz wymiany, jakby byli towarem. Grzechem przeciwko godności osób i ich podstawowym prawom jest sprowadzanie ich przemocą do wartości użytkowej lub do źródła zysku” (n. 2414). Warto wiedzieć, że nie wszystko, co jest możliwe pod względem technicznym, jest dopuszczalne z moralnego punktu widzenia. W wypełnianiu siódmego przykazania należy się kierować kardynalną cnotą sprawiedliwości. Kradzież owoców czyjejś pracy intelektualnej dzisiaj najczęściej jest widoczna w plagiacie. Kradzież własności intelektualnej narusza przykazanie miłości bliźniego i nasze obowiązki wobec bliźnich.

Pytania do teologa prosimy przesyłać
na adres: teolog@niedziela.pl .