Reklama

Historia

Byłem najmłodszym żołnierzem Andersa

Artur Stelmasiak

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Z kapitanem profesorem Krzysztofem Flizakiem, najmłodszym żołnierzem gen. Władysława Andersa, rozmawia Artur Stelmasiak

Artur Stelmasiak: Obchodzimy 72. rocznicę zwycięskiej bitwy o Monte Cassino. Jest Pan w składzie oficjalnej Państwowej delegacji razem z Prezydentem Andrzejem Dudą na uroczystości. Czy wcześniej był Pan też zapraszany? Kapitan Krzysztof Flizak: - Pierwszy raz zostałem zaproszony i bardzo się cieszę, że doczekałem takich czasów.

- Z bliska widział Pan dwie wojny. Był Pan w Armii gen. Andersa, a później jako żołnierz US Army walczył pan w wojnie koreańskiej. Jak to się stało? Gdzie Pan był 1 września 1939 roku?

- Powinienem być w szkole i rozpocząć pierwszą klasę, ale niestety nie udało się. Zamiast iść do szkoły, musiałem na wezwanie burmistrza nadgranicznych Dokszyc ( obecnie Białoruś) kopać z dorosłymi rowy przeciwczołgowe. Ale bardzo ciepło wspominam swoje ostatnie normalne wakacje, które spędziłem na Wileńszczyźnie u ojca, który służył w Korpusie Ochrony Pogranicza. Byłem pupilkiem żołnierzy i bawiłem się oczywiście razem z nimi w Wojsko.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

- To wszystko szybko prysło?

- Tak ojca aresztowało NKWD i przepadł bez wieści. Kilka miesięcy później w 1940 roku nas czekał podobny los. Pod koniec czerwca 1940 roku zostaliśmy zatrzymani przez Sowietów i wywiezieni w bydlęcych wagonach do małej azjatyckiej miejscowości za Uralem.

- Dla ośmiolatka to bardzo wczesna lekcja życia... Co się stało z ojcem?

Reklama

- W 1941 roku usłyszeliśmy, że tworzona jest polska armia pod dowództwem gen. Andersa. Wiedziałem, że tam mogę znaleźć ojca. Wyruszyłem na poszukiwanie ojca dopiero w 1942 roku. Niebezpieczna to była wyprawa - niemal tygodniowa jazda pociągami towarowymi, bez biletu.

- Ojciec się odnalazł?

- Tak, ale w pierwszej chwili tata mnie nie poznał... Byłem ubrany w łachmany i nie przypominałem pierwszoklasisty. Do tej pory płaczę, gdy przypominam sobie to spotkanie. Później zostałem ewakuowany w pierwszym transporcie przez Morze Kaspijskie do Persji. Co ciekawe, transportem kierował w Krasnowodzku ówczesny podpułkownik Zygmunt Berling. Mógł być on więc w armii wolnej Polski, ale Stalin obiecał mu coś więcej.

- Jak został Pan żołnierzem Andersa?

- Po ewakuacji ostanowiłem wstąpić do tworzonej przy Wojsku Polskim kompanii młodzieżowej. Aby się do niej dostać, podałem wcześniejszą o dwa lata datę urodzin. Z przymrużeniem oka przyjęto mnie i w ten sposób zostałem najmłodszym żołnierzem generała Andersa. Dzięki temu uciekłem od Sowietów i rozpocząłem naukę w szkole kadetów przy 2 Korpusie Polskim.

- A w jaki sposób Pan trafił do US Army i na wojnę w Korei?

Reklama

- Wiadomo było, że po pewnym czasie do Polski wrócić nie mogę. Odebrano mi nawet obywatelstwo. Choć rozpocząłem studia w Anglii, to jednak nie widziałem tam swojej przyszłości. Trafiła się okazja, gdy Amerykanie zaoferowali nam wizy. Wsiadłem na statek i popłynąłem do USA. Jedyne na czym się znałem, to wojsko, a armia amerykańska na gwałt potrzebowała doświadczonych żołnierzy. Chciałem nawet robić karierę w US Army, ale jako ranny zostałem amerykańskim kombatantem.... Zacząłem więc robić karierę naukową.

- Często Pan bywa w Polsce?

- Zawsze tęskniłem z Ojczyną. Byłem bardzo wzruszony, gdy otrzymałem z powrotem obywatelstwo Polskie. Teraz mamy mieszkanie w Warszawie i kilka miesięcy w roku jesteśmy w Polsce, bo to piękny kraj, w którym mieszkają wspaniali ludzie.

- Co najmłodszy żołnierz gen. Andersa dziś czuje?

- Najmłodszy żołnierz ma dziś 84-lata... (śmiech)... Ale pamiętam ostatnie słowa gen. Andersa, który powiedział nam, że kiedyś jak zechce Bóg dojdziemy do wolnej Polski. Wówczas sobie pomyślałem, że może Bóg będzie chciał, abym doszedł do wolnej Polski.

- Udało się...

- Panie Generale... Twój najmłodszy żołnierz melduje wykonanie zadania!

Podziel się:

Oceń:

2016-05-17 21:33

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Droga od beztroski do tragedii...

Nowa książka Małgorzaty i Jana Żarynów ukazuje Polskę roku 1939

Więcej ...

Ks. prałat Henryk Jagodziński nuncjuszem apostolskim w Ghanie

kolegium.opoka.org

Ks. prałat dr Henryk Jagodziński – prezbiter diecezji kieleckiej, pochodzący z parafii w Małogoszczu, został mianowany przez Ojca Świętego Franciszka, nuncjuszem apostolskim w Ghanie i arcybiskupem tytularnym Limosano. Komunikat Stolicy Apostolskiej ogłoszono 3 maja 2020 r.

Więcej ...

Rozmowa z Ojcem: XV Niedziela Zwykła

2025-07-12 10:00

Karol Porwich/Niedziela

Jak wygląda życie codzienne Kościoła, widziane z perspektywy metropolii, w której ważne miejsce ma Jasna Góra? Co w życiu człowieka wiary jest najważniejsze? Czy potrafimy zaufać Bogu i powierzyć Mu swoje życie? Na te i inne pytania w cyklicznej audycji "Rozmowy z Ojcem" odpowiada abp Wacław Depo.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Trwa walka ze zdejmowaniem krzyży w... Niemczech. Jest...

Europa

Trwa walka ze zdejmowaniem krzyży w... Niemczech. Jest...

Francja: profanacja w bazylice Sacré-Coeur; mężczyzna...

Kościół

Francja: profanacja w bazylice Sacré-Coeur; mężczyzna...

Świadectwo: 52 lata spełnionego małżeństwa. Jak to...

Wiara

Świadectwo: 52 lata spełnionego małżeństwa. Jak to...

Abp Kupny: słowa Grzegorza Brauna są niedopuszczalne....

Kościół

Abp Kupny: słowa Grzegorza Brauna są niedopuszczalne....

Zmiany kapłanów 2025 r.

Kościół

Zmiany kapłanów 2025 r.

Najmodniejsze firany gotowe 2025 – te wzory i tkaniny...

Wiadomości

Najmodniejsze firany gotowe 2025 – te wzory i tkaniny...

Watykan: zmiany w nuncjaturach, w tym w Warszawie

Kościół

Watykan: zmiany w nuncjaturach, w tym w Warszawie

Zmarł bp Władysław Bobowski

Kościół

Zmarł bp Władysław Bobowski

Kościół odmawia katolickiego pochówku tylko tym,...

Kościół

Kościół odmawia katolickiego pochówku tylko tym,...